Foto: Neeltje Knaap
Je kent Jerry Bock en Sheldon Harnick misschien van Fiddler on the Roof, de musical die sinds 1964 furore maakt op Broadway en sinds 1967 ook in Nederland. Maar slechts enkele jaren eerder schreven de componist en liedtekstschrijver de luchthartige musical comedy She Loves Me. Tot nu toe was de musical alleen in een uitvoering van het Koninklijk Ballet van Vlaanderen in Nederland te zien, in 2002. Inmiddels is er met behulp van crowdfunding een nieuwe versie opgezet, die momenteel te zien is in Amsterdam.
Het gezelschap De Kernploeg, dat afgelopen zomer A New Brain speelde, brengt deze nieuwe versie van She Loves Me op de planken. De musical, die zich afspeelt in de jaren dertig, draait om Amalia en Georg, die bij dezelfde parfumerie werken. Ze kunnen elkaar niet luchten of zien, maar hebben niet door dat ze ondertussen heimelijk met elkaar schrijven.
Nieuwkomers
Toen Bock en Harnick in 1961 benaderd werden met het idee voor She Loves Me, waren ze eigenlijk al bezig met een andere musical, Tenderloin genaamd. Het idee voor She Loves Me was echter te leuk om te weerstaan, dus besloten ze om Tenderloin te laten voor wat het was en verder te gaan met She Loves Me. She Loves Me was een adaptatie van de film The Shop Around the Corner (1940) van regisseur Ernst Lubitsch. Die film was weer een adaptatie van het toneelstuk Illatszertár, ook wel bekend onder de Franse titel Parfumerie, van de Hongaarse toneelschrijver Miklós László.
Bock en Harnick benaderden Joe Masteroff, die ervaring had als toneelschrijver maar nog nooit eerder een musical had geschreven, voor het schrijven van het script. Harold Prince raakte al snel betrokken bij de productie als producent. Toen de regisseurs die Bock en Harnick op het oog hadden niet beschikbaar bleken, werd besloten om Prince ook de regie te laten doen. Dat bleek een gouden zet. Prince, die op dat moment nog maar twee keer eerder geregisseerd had, zou in de komende jaren naam maken als een van de grootste musicalregisseurs van Amerika. Hij regisseerde later producties als Cabaret en Company.
Vloeiende overgangen
She Loves Me zou een kleinschalige musical worden zonder grootse productienummers en al te veel dans. Met zeven hoofdpersonages en twintig ensembleleden was het volgens Bock een van de kleinste musicals op Broadway. Hij en Harnick gingen op een vernieuwende manier aan de slag met schrijven. In het verleden hadden ze altijd met een standaard methode gewerkt: de scriptschrijver schreef eerst het script en duidde daarin plekken aan waar goed een lied zou passen. Bock en Harnick schreven daar dan liedjes voor. Bij She Loves Me pakten ze het anders aan. Masteroff schreef het gehele script als een toneelstuk. In plaats van daarin plek over te laten voor liedjes, vervingen Bock en Harnick stukken van Masteroff’s dialoog door muziek. Het gevolg is dat tekst en muziek natuurlijker in elkaar overlopen.
Van cultshow tot beste musical
She Loves Me ging op 23 april 1963 in première. Hoewel de recensies lovend waren, stopte de musical relatief snel voor een Broadwaymusical, minder dan een jaar en "maar" 302 voorstellingen later. Volgens Philip Lambert, die een boek schreef over de musicals van Bock en Harnick, werd als reden opgevoerd dat She Loves Me te schattig zou zijn in een tijd waarin veel zware en luidruchtige musicals verschenen. Lambert stelt dat de voorstelling slachtoffer werd van de vele fluffy recensies die het kreeg.
Hoewel ook de Londense productie na teleurstellende bezoekersaantallen vrij snel ophield, werd She Loves Me in de jaren zeventig langzaam maar zeker een cultshow. In 1993 kwam She Loves Me dan eindelijk terug op Broadway, en een jaar later ook in Londen. Daar sleepte de musical de Laurence Olivier Award voor Best Musical in de wacht. Hoewel She Loves Me een totaal ander soort musical is dan Bock en Harnick’s volgende hit, Fiddler on the Roof, zijn beiden volgens Lambert meesterwerken. Hij concludeert: ‘Fiddler is the commanding presence whose scope and impact are bigger than itself. She Loves Me is the dear friend whose warm company never grows old.’
She Loves Me is t/m 15 juli te zien in Dansmakers Amsterdam. Zet de musical op je watchlist of beoordeel hem via de productiepagina.
Bronnen:
- Ilson, Carol (1989) Harold Prince: A Director’s Journey. Hal Leonard Corporation.
- Lambert, Philip (2011) To Broadway, To Life! The Musical Theater of Bock and Harnick. Oxford: Oxford University Press.
- Sanne Thierens
Foto: Neeltje Knaap
7 december 2017, 09:09