Foto: Roy Beusker
Theater en film helpen bij bevorderen van de acceptatie homoseksualiteit, zo blijkt uit onderzoek. Hoe dat komt? Films en theaterstukken met homoseksuele personages zorgen voor empathie voor die personages. Welke homoseksuele personages zijn er eigenlijk allemaal in Nederlandse musicals voorbij gekomen?
1. Luitenant Knakkerman in De Kleine Parade (1969)
Dit karakter uit de musicalproductie van Wim Sonneveld is waarschijnlijk het eerste homoseksuele personage in een Nederlandse musical. De musical is een bewerking van Henriëtte van Eyk's boek met dezelfde titel uit 1932. Sonneveld, die de regie deed en de musical produceerde, veranderde wel een en ander aan het verhaal van Van Eyk. Zo maakte hij van Luitenant Knakkerman een homoseksueel ("Maar een beschaafde, hoor," zei Van Eyk). Lees meer over deze musical.
2. Jules in Foxtrot (1977)
In Foxtrot van Annie M.G. Schmidt en Harry Bannink komt plattelandsmeisje Josien terecht in een artiestenpension. Daar toeft ook Jules (Willem Nijholt), die haar Duitse les gaat geven. Het duurt niet lang of Josien is smoorverliefd op Jules, maar de liefde is niet wederzijds: Jules is homoseksueel. In een solo bezingt Jules het gebrek aan begrip voor de mannenliefde en blikt vooruit naar "over 40 jaar", in de hoop dat er dan eindelijk een liedje in de hitparade zal staan over Romeo en Julius. Paul de Leeuw was dusdanig geïnspireerd door Foxtrot, dat hij in 2001 een revival op touw zette waarin hij zelf de rol van Jules vertolkte.
3. De lesbische feministen in Madam (1981)
Halverwege de jaren zeventig ontstond er een stroming binnen het feminisme die lesbisch zijn zag als politieke keuze. Een echte feminist kóós ervoor om lesbisch te zijn, was hun credo. Annie M.G. Schmidt had het niet zo op lesbisch feminisme. Toen haar eens werd gevraagd of ze het wel eens met een vrouw geprobeerd had, reageerde ze: "Nee, ook nooit met een bok", alsof daarmee de kous af was. De feministische personages in haar vijfde musical Madam werden daarom karikaturen: bonkig, lesbisch en anti-man.
4. Rogier in Petticoat (2012)
De eerste homofiel die Pattie zo in het wild tegenkomt, dat is Rogier (Freek Bartels) in Petticoat, zo laat ze hem weten. Rogier’s solo ‘Grote mannen, grote namen’ doet denken aan ‘Wat ik nou toch heb gelezen’ uit Foxtrot. Beide nummers sommen bekende homoseksuelen uit de geschiedenis op.
5. John in Moeder, Ik Wil Bij De Revue (2014)
Hee, dat is toevallig. Waar Jules in Foxtrot nog zong over Romeo en Julius in ‘Sorry dat ik besta’, zingt Riet Hoogendoorn in Moeder, Ik Wil Bij De Revue over Romeo en Julio. Haar homoseksuele broer John (Jon van Eerd) zingt in ‘Een onbereikbaar ideaal’ dat misschien “over vijftig jaar wél mannen trouwen met elkaar, en ik dit lied zing voor een zaal”. Ook Jules keek in 1977 vooruit, zo zong hij: “over veertig jaar, wie weet, staan er liedjes op de hitparade; niet alleen maar over hij en zij, maar ook over hij en hij”.
6. Robert Long in Robert Long (2015)
Robert Long was schrijver, cabaretier, acteur, tv-presentator en homoseksueel. Hij kwam daar openlijk voor uit, wat op veel weerstand stuitte. Als reactie kwam Long in 1979 met het nummer ‘Homo sapiens’. Het lied heeft het niet gered tot de musical van Stage Entertainment, maar is de moeite van het beluisteren waard:
7. Ken en Nico in De Marathon (2017)
Het besluit van vier stoere automonteurs om de marathon te gaan lopen en zo geld in te zamelen vormt de rode draad van De Marathon. Maar ook het thema homoseksualiteit wordt aangesneden. Een van de automonteurs, Nico (Dennis Willekens), valt voor de charmante Ken (Robbert van den Bergh) uit de sportwinkel en komt uiteindelijk uit de kast.
6 augustus 2017, 11:11